مفاهیم اولیه

نگهداری و تعمیرات اضطراری یا Emergency Maintenance به اختصار EM: در این روش , تعمیر تجهیز بعد از اولین خرابی به وجود آمده در تجهیز صورت می‌‌گیرد.

نگهداری و تعمیرات اصلاحی یا Corrective Maintenance به اختصار CM: در این روش , بعد از بوجود آمدن علائمی از عیب که منجر به توقف تجهیز نشده برنامه ریزی خاصی صورت می‌گیرد تا در زمان مناسب تجهیز رفع عیب شده و به حالت اولیه خود باز گردد.

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه یا Preventive Maintenance به اختصار PM: در این روش , نگهداری از تجهیزات در پریودهای زمانی خاص و بر اساس زمانبندی مشخص صورت می‌‌گیرد.

نگهداری و تعمیرات پیشگویانه یا predictive maintenance به اختصار PDM: در این روش , فاصله زمانی نگهداری از تجهیزات و پریود زمانی مربوطه بر اساس تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از تجهیز به دست می‌‌آید.

نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر یا Total Productive Maintenance به اختصار TPM: در این روش , نگهداری و تعمیر تجهیز فقط به عهده تعمیر کار نبوده بلکه قسمتی از فعالیتهای نگهداری روزانه به اپراتورها واگذار می‌شود.

نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (Preventive Maintenance)

یك روش قانونمند نگهداری و تعمیرات است، كه طی آن وضعیت تجهیزات، دائماً به وسیله بازرسی‌های فنی (Technical Inspection) و روانكاری‌های (Lubrication) منظم و دوره‌ای و اقدامات پیشگیرانه، به منظور كاهش احتمال وقوع خرابیهای ناگهانی، تحت نظارت قرار گرفته و بدین وسیله، ضرورت انجام تعمیرات جزئی و یا كلی تعیین می‌گردد، تا از توقفات اضطراری و برنامه‌ریزی نشده یا هر نوع خرابی دیگری پیشگیری شود.

در این سیستم اصل بر آماده بكار نگهداشتن تجهیزات و دستگاهها میباشد. در قدم اول، هدف از نگهداری اصولی و برنامه‌ریزی ‌شده تجهیزات و ماشین‌آلات، به صفر رساندن تعمیرات اضطراری (Emergency Maintenance) و توقفات ناگهانی (Break Down) و افزایش قابلیت پیش‌بینی تعمیراتهای دوره‌ای و برنامه‌ریزی شده (Planning Maintenance) و تعمیرات اساسی (Overhaul) میباشد، بطوریكه تقریبا بیش از 60% از تعمیراتهای برنامه‌ریزی شده را میتوان در حین انجام فعالیتهای نگهداری از قبیل بازرسی فنی و روانكاری مشخص نمود.

تعدادی از قابلیت‌های یك سیستم نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) بشرح ذیل میباشند:

سیستم كدینگ جامع.

شناسنامه عمومی تجهیزات و تاسیسات.

شناسنامه قطعات یدكی.

برنامه‌های بازرسی فنی (Technical Inspection).

برنامه‌های روانكاری (Lubrication).

عیب یابی و رفع عیب (Trouble Shooting).

تعمیر برنامه‌ریزی شده، تعویض قطعه (Planning Maintenance - Replace Part).

تعمیر اضطراری (Emergency Maintenance).

تعمیرات اساسی (Overhaul).

آنالیز توقفات (Stop Analysis).

آنالیز انرژی مصرفی (Energy Analysis).

شاخص‌ (Index).


آموزشهای ابتدایی در PM

اغلب افراد به طور باطنی نوعی ´´مقاومت در مقابل تغییر´´ را از خود نشان می دهند. این عامل، حتی درمواردی که اعمال تغییرات نتایج رضایت بخشی را به بارخواهد آورد نیز در افراد مشاهده می شود. PM بهره وری را افزایش داده کیفیت محصولات راارتقاء بخشیده، هزینه ها را کاهش داده، سودمندی صنعت را بهبود داده و شرایط مطلوبی را در محیط کار ایجاد می نماید. علیرغم این واقعیتها، هنوز بعضی از مدپران مفید بودن اعمال PM را در صنعت خود مورد سؤال قرار می دهند در حالی که نتایج قابل ملاحظه ستقرار این نظام را در سایرکارخانجات مشاهده نموده اند. بعضی از شرکتها هنوز شیوه نگهداری و تعمیرات معمول در آمریکا را،که در آن کارگران تولیدی تنها به امر تولید پرداخته وکارکران بخش نت مسئولیت مرکونه عمل نگهداری و تعمیرات را به عهده دارند، ترجیح می دهند. در بعضی دیگر از شرکتها مدپران از بار اضافی که در نظام PM بر دوش کارگران خط تولیدگذارده می شود نگران بود و کارکنان بخشی نت نیز نسبت به تو انمندی کارگران تولیدی در اجراء عملیات نت نگرانی دارند.

حذف چنین مقا ومتهایی مستلزم آموزشهای اولیه درکلیه سطوح سازمان می باشد. در ژاپن دوره های آموزشی دو روزه در سطح مدپران بخشها و نواحی کافی ورضایت بخشی بوده است و برای آموزش کارمندان و مهندسین دوره های آموزشی سه روزه به خوبی پاسخگو بوده اند.کارگران سطح کارگاه ، معمولأ با استفاده از پروژکتور و اسلایدهای مناسب که درکلاسهای آموزشی نشان داده می شود و با بهره گیری از آموزشها یی که توسط سرپرستان به آنها داده می شود، دوره های آموزشهای اولیه را می گذرانند.



به حداکثر رسانیدن اثر بخشی تجهیزات

هدف از مجموعه فعا لیتهای بهسازی و توسعه در صنعت بالا بردن بهره وری از طریق کاهش ورودیها (داده ها) و افزایش (خر وجیها )ستاد ه ها است. خر وجیهای یک کارخانه تنها وابسته به افزایش بهر ه وری وکمیت تولید شده نیستند بلکه کیفیت برتر، هزینه های کمتر، تحویل به موقع کالا به مشتریان بهبود ایمنی صنعتی و بهبود بهداشت صنعتی، وجود روحیه خوب و انگیز ه کارکارکنان و شرایط مطلوب محیط کار همگی تعیین کنند ه میزان و ارزش خر وجیهای یک صنعت می باشند.

PM به امر پیشبرد اثر بخشی تجهیزات و بیشینه سازی خر وجیهای آنها توجه دارد. PM سعی در حفظ تجهیزات در شرایط مطلوب دارد تا بدینو سیله از خرا بیهای اضطراری 0 ضایعات کاهش سرعت و ضایعات کیفیت در فرآیند تولید جلو گیری به عمل آید. راندمادهان کلی صنعت شامل راندمان (بازده) اقتصادی با به حداقل رسانیدن هزینه های مربوط به نگهداری و حفظ شرایط فنی مطلوب در تجهیزات در دوران طول عمرآنها به دست می آید. به عبارت دیکر لازم است جهت دستیابی به بازد ه مطلوب اقتصادی هزینه های تجهیزات را درکل دوران طول عمر LCC (Life Cycle Cost) به حداقل رسانید.

افزایش و بهبود اثر بخشی تجهیزات وکاهش هزینه های آنها درکل دوران طول عمر از طریق حذف شش ضایعه بزرک درسطح شرکت به دست خواهد آمد:

رکود

ا - نوقف ماشین به علت خرا بیهای اضطراری

2 - تنظیم و آماده سازی ماشینها برای شروع عمل تولید (برای مثال تعویض قالب در ماشینهای ریخته گری تزریقی و غیره)

ضا یعات ناشی ازکاهشی سرعت

3 - بیکا ریها و توقفهای کوتاه مدت (اشکا لات در عملکرد سنسورها گیرکردن مواد و قطعات در مسیر عبور و غیره)

4-کاهش سرعت (به دلیل اختلاف بین سرعتهای اسمی و سرعتهای عملی)

معایب

5- معایب و اشکا لات در فرآیند تولید و دوباره کاریها (ضایعات درکیفیت محصول که کار دوباره را روی محصول ایجاب می نماید.)

6- افت تولید درفاصله زمانی بین آغاز راه اندازی ماشین ورسیدن حرکات به حد تعادل و پایداری .

به نقل از وبلاگ امور آب و فاضلاب خوی

از ابتداي شروع کار در صنعت برق، تداوم برق رساني و سرويس دهي به مصرف کنندگان از اهميت بالايي برخوردار بوده و تمامي دست اندرکاران اين صنعت در تمام جهان پيوسته در جهت نيل به تأمين برق مطمئن و پايدارتر نمودن شبکه برق رساني کوشيده و سرمايه گذاري نموده اند .همانطور که مي دانيم اساساً دو نوع کلي اتصال کوتاه در خطوط وجود دارد :

الف) اتصال کوتاه گذرا

ب ) اتصال کوتاه دائمي

يکي از عوامل عمده ايجاد اتصال کوتاه گذرا، رعد و برق و کليد زني مي باشد . مطالعات آماري نشان مي دهد که 95 درصد از اتصال کوتاههاي خطوط برق از نوع گذرا مي باشند و اين امر باعث شده تا در جهت رفع آن در صنعت برق از تجهيزاتي استفاده گردد که نمونه آن ريکلوزر (رله وصل مجدد ) مي باشد .

يکي از روشهاي موثر در افزايش قابليت اطمينان در انتقال انرژي الکتريکي و برقراري تداوم آن و ايجاد پايداري در شبکه ، استفاده از دستگاههاي رله وصل مجدد مي باشد . خطوط برق بطور مداوم در معرض تخليه الکتريکي جوي، آلودگي محيط، نزديک شدن هاديها به هم و ساير عوارض و پديده هاي طبيعي قرار دارد . عوارض فوق الذکر ايزولاسيون خطوط را مختل ساخته و موجب قطع کليدها و عدم تداوم در برقراري انرژي الکتريکي مي گردند . خوشبختانه تأثير موارد بالا در ايزولاسيون خطوط اکثراً به صورت لحظه اي وگذرا بوده که با قطع خط ،شرايط مناسب براي خفه شدن قوس الکتريکي و تأمين عايقي کامل، مجدداً امکان پذير مي گردد . به همين دليل خطوط برق بايستي مجهز به رله وصل مجدد( ريکلوزر ) گردد تا با بروز عيب ، کليد قدرت بطور خودکار و توسط رله هاي حفاظتي قطع گشته و اين دستگاه (ريکلوزر) به صورت خودکار، با پشت سرگذاشتن تأخير زماني مناسب کليد قدرت را مجدداً وصل نمايد .

1- مباني نظري:

بطور کلي در پيش بيني دستگاههاي وصل مجدد خودکار لازم است که دو مورد ذيل بطور مناسب انتخاب گردد .

الف) تأخير زماني مناسب : بطوريکه درصد موفقيت آميز بودن قطع و وصل، حداکثر گردد .

ب ) محدود کردن عوارض جانبي : ناشي از کار دستگاهاي قطع و وصل مجدد.

الف) انتخاب تأخير زماني مناسب: تأخير زماني انتخاب شده در فاصله دو مقدار حداقل قابل تنظيم مي باشد . مقدار حداکثر با توجه به خصوصيات شبکه از نظر پايداري و مقدار حداقل با توجه به زمان کافي جهت ديونيزاسيون قوس الکتريکيمشخص مي گردد . به همين علت تأخير زماني حائز اهميت فراوان مي باشد . حداقل تأخير زماني، مستلزم برآورد فاصله زماني لازم براي خفه شدن قوس الکتريکي مي باشد .

فواصل زماني فوق با توجه به مشخصات شبکه، مشخصات خط، شرايط جوي، مدت برقراري و مقدار جريان اتصال کوتاه، کاملاً متغير بوده و برآورد مقدار واقعي آن دشوار و تقريباً نا ممکن مي باشد. پس از قطع کليدها در دو طرف خط، مقدار جريان اتصال کوتاه فاز به زمين تا حد دهها آمپر کاهش يافته، قوس تحت تأثير جريان فوق الذکر ادامه مي يابد . اين جريان به جريان درجه دوم قوس موسوم مي باشد. جريان درجه دوم قوس تحت تأثير دو فاز سالم واقع گرديده و ولتاژ خازني القاء شده در فاز معيوب مانع از خفه شدن قوس الکتريکي گرديده و برقراري آنرا تداوم مي بخشد .

ب ) اضافه ولتاژهاي حاصل از قطع و وصل: اضافه ولتاژهاي ناشي از کار دستگاههاي وصل مجدد خودکار درصد قابل ملاحظه اي را دارا بوده و بالاترين دامنه را در رديف ولتاژهاي قطع و وصل حاصل از شرايط گوناگون کار کليدها دارا مي باشد . پديدار شدن اضافه ولتاژهاي گذرا و تقويت آنها در پي انتشار و انعکاس در طول خطوط انرژي، شرايط خطرناکي در جهت مختل شدن عايقي خطوط انتقال انرژي را فراهم مي سازد .

قطع و وصل سريع خط تحت بار، در فاصله زماني کمتر از يک ثانيه توسط دستگاههاي وصل مجدد خودکار، با مسائل و پديده هاي متعدد و گوناگون همراه مي باشد که در هنگام برقدار کردن عادي خط مشاهده نمي شوند. اين پديده شرايط مناسب براي ظهور موجهاي اضافه ولتاژ گذرا را موجب مي شود که عبارتند از :

ب-1) پديده هاي مربوط به بارهاي الکتريکي باقميانده در خط .

ب-2) پديده موجهاي انعکاسي در هنگام وصل مجدد خودکار خط .

ب-1) پديده هاي مربوط به بارهاي الکتريکي باقميانده در خط :

با قطع کليدهاي خط تحت تأثير در دو انتها، هاديهاي خط با توجه به شرايط خازني نسبت به يکديگر و نسبت به زمين بارهاي الکتريکي متناسب با حداکثر ولتاژ نامي خود را در خود ذخيره مي سازند . اين بارها اصطلاحاً به "بارهاي الکتريکي باقميانده در خط " موسوم مي باشند . بارهاي الکتريکي باقيمانده در خط به صورت ولتاژ مستقيم ظاهر مي شوند که ولتاژ ناشي از بارهاي الکتريکي باقيمانده ناميده مي شود.

بارهاي الکتريکي باقميانده در خط طبق منحني دشارژ خازن تخليه مي شوند و اين عمل در فاصله زماني 5 الي 10 ثانيه صورت مي پذيرد . هنگاميکه خط به صورت دستي وصل مجدد مي گردد . فاصله زماني جهت تخليه بارها وجود دارد و ولتاژهاي ناشي از بارهاي باقيمانده به حداقل کاهش يافته است . در حاليکه وصل مجدد خودکار در فاصله زماني( شکل ذيل) هاشور خورده انجام مي پذيرد . براي کاهش دامنه اضافه ولتاژهاي موقت ، پيش بيني هايي نظير نصب شنت راکتور و افزايش نقاط نول به شبکه به عمل مي آيد که بصورت ذيل مي باشند .

ب-1-1) کاهش اضافه ولتاژهاي موقت ظاهر شده در فازهاي سالم خط :

اضافه ولتاژهاي موقت فازهاي سالم ، بارهاي الکتريکي باقيمانده در اين فازها را افزايش مي دهند. اين عمل از طريق متعادل کردن بارراکتيو خط، نسبت شنت راکتورها،جابجايي فازها در طول خط (transopsition )امکان پذير مي گردد .

ب-1-2) انجام پيش بيني هاي مخصوص جهت تخليه بارهاي الکتريکي باقيمانده در خط :

نظير نصب مقاومتهاي موازي با محفظه قطع کليد يا استفاده از نقطه نول در راکتورها، ترانسفورماتورهاي ولتاژ و غيره

ب-2) پديده موجهاي انعکاسي در خط :

موجهاي اضافه ولتاژ گذرا بر طبق قوانين موجهاي سيار از محل نصب کليد به سمت دو طرف آن در طول خط منتشر ميگردند. موج با رسيدن به نقاطي که عايق ضعيفتري دارند و يا به برقگيرهاي فشار قوي، از طريق قوس الکتريکي حاصل بين فاز و زمين تخليه مي گردد . انتشار و انعکاس موج در طول خط با توجه به امپدانس موجي آنZ0= √(L ∕C) و سرعت انتشار موج، صورت مي پذيرد .

L و C به ترتيب خاصيت القايي و خازني خط را مشخص مي کنند . سرعت انتشار موج در طول خط بسيار نزديک به سرعت نور و در حدود 280000 کيلومتر بر ثانيه مي باشد .

با رسيدن موج به شينه هاي ايستگاه انتهاي خط، قسمتي از موج منعکس گشته و قسمت ديگر به حرکت خود ادامه ميدهد . دامنه موج انعکاسي و موج عبور کرده در خط، با توجه به مقاومتهاي موجي خطوط تعيين مي گردد .

بعنوان مثال چنانچه به ترانسفورماتور با مقاومت موجيZtختم گردد . دامنه موج انعکاسي Urموج وارد شده به ترانسفورماتور Ut برحسب دامنه موج اصلي Ucاز روابط زير بدست مي آيد .

Ur = ( (Zt- Zw) / (Zt + Zw) ) _* Uc

امپدانس خط = Zw

اگر انتهاي خط باز باشدU_r= U_cو موج منعکس شده با موج اوليه جمع شده موج با دامنه دو برابر را به وجود مي آورد.

چون فاصله باز شدن کليدها در دو طرف خط حدوداً 20 ميلي ثانيه مي باشد . بدين ترتيب موجهاي گذراي حاصل از کليدزني حدوداً يک سيکل ادامه مي يابد . با توجه به مسائل فوق الذکر در مورد دستگاههاي وصل مجدد خودکار اصطلاحات و ترتيب کاري اين دستگاهها جهت بررسي کار آنها به صورت ذيل است :

1- Dead time: زمان مورد نياز براي ديونيزه شدن قوس الکتريکي و تنظيم آن عبارت است از فاصله زماني بين استارت شدن رله وصل مجدد تا ظاهر شدن فرمان وصل مجدد مي باشد. اگر طرفين خط بطور همزمان باز شوند . Dead time کاهش مي يابد .

2- Fault Duration :رله هاي حفاظتي و بريکرهاي سريع امکان وصل مجددهاي موفقيت آميز را افزايش داده اند. پاک کردن سريع خط باعث کاهش يافتن خرابيهاي حاصل از بروز خط مي گردد و ضمناً يونيزاسيون مسير خط نيز کاهش مي يابد و نهايتاً منتهي به يک وصل مجددهاي موفقيت آميز مي گردد .

3- Reclaim time : اين زمان عبارت است از فاصله زماني پاسخ دادن دستگاه وصل مجدد به يک فرمان استارت جديد مي باشد ( با در نظر گرفتن سيکل عملکرد بريکر که مشخص کننده فاصله زماني مجدد براي دريافت فرمان وصل مجدد توسط بريکر مي باشد ).

2- ريکلوزرهاي تکفاز يا سه فاز :

2-1- ريکلوزرهاي تکفاز :

براي حفاظت خطوط تکفاز، مانند انشعابهاي يک فيدر سه فاز بکار مي رود و همچنين براي شبکه هاي سه فازي که همه بارشان بصورت تکفاز مي باشد مورد استفاده قرار مي گيرد . بنابراين موقعيکه يک اتصالي دائمي يک فاز با نول پيش آيد ، تنها همان فاز قطع شده در حاليکه 3/2 سيستم برقدار مي باشد .

2-2-ريکلوزرهاي سه فاز :

در جاهائيکه لازم است که بر اثر اتصال کوتاه هر سه فاز با هم قطع شوند بکار مي رود . همچنين براي جلوگيري از يک فاز شدن بارهاي سه فاز، مانند موتورهاي بزرگ سه فاز بکار مي رود . اين ريکلوزرها داراي دو نوع عملکرد مي باشند :

-1-2-2تريپ تکفاز و قطع کامل سه فاز :هر فاز بطور مستقل در مقابل اتصاليها قطع و وصل مي شود و وقتيکه يک اتصالي دائمي برروي يک فاز پيش آيد هر سه فاز توسط يک رابط مکانيکي باهم قطع مي گردند .

-2-2-2 تريپ سه فاز و قطع کامل سه فاز :در اين عملکرد براي هر اتصالي فاز به نول ، فاز و فاز و يا سه فاز ، تمام کنتاکتها همزمان با هم براي تريپ باز ميشوند و عمل قطع و وصل براي هر سه فاز همزمان است .

3- ريکلوزرهاي پانيشيا:

پانيشيا (SEL- 351P) جزء کنترلي و حفاظتي ريکلوزر است که براي ريکلوزر GVR به کار ميرود و مي تواند طوري

برنامه ريزي شود که چهار ريکلوزر بازمان عملکرد مختلف را شامل شود (کنترل کند ).

يک منبع تغذيه خارجي براي تغذيه پانيشيا (SEL-351P) از يک ترانس ولتاژ متصل به خط هوايي HV يا منبع ولتاژ مشابه ديگر، لازمست . منبع تغذيه خارجي براي پانيشيا تحت شرايط عادي به کار ميرود . هر چند که بايد منبع تغذيه پس از اينکه پانيشيا به طور خودکار به طرف باطري قابل شارژ سوئيچ شود قطع شود. اين باتري پانيشيا را تغذيه مي کند تا اينکه قدرت (ظرفيت ) باتري تا آستانه خاموش شدن افت کند آنوقت پانيشيا خود به خود خاموش مي شود. يک رنج منحنيهاي تأخيري و تندکار براي حفاظت در مقابل اضافه جريانهاي فاز، زمين و خطاي زمين مؤثر وجود دارد.حد خطاي اضافه جريان براي خطاي فاز، زمين و SEF به طور جداگانه تنظيم مي شود . اين تنظيم را مي توان بوسيله تابلو( پانل) رابط پانيشيا يا از طريق يکي از سريال پرتهاي پانيشيا انجام داد. تمام پارامترهاي حفاظتي ديگر را مي توان به همان روش بالا وارد نمود. پانيشيا به طور خودکار 28 حادثه اخير ، 15 سيکل گزارش و يا 14 حادثه اخير، سي سيکل گزارش را در حافظه ثابت (غير فرار) خود ثبت مي کند . طول بخش گزارش حادثه توسط اپراتور قابل انتخاب است. تمام حوادث با استفاده از ساعت داخلي پانيشيا با زمان و تاريخ حادثه نشان داده ميشوند . جريان، ولتاژ، فرکانس و اطلاعات وضعيت اجزاء که در هر گزارش وجود دارد ، عملکرد کنترل، برنامه وسيستم براي هر خطا را تأئيد مي کند . يک ثبات متوالي حوادث ، تغييرات حالات شرايط قابل برنامه ريزي را ثبت مي کند (SER).ممکن است در حالت اجزاء کنترل ،وروديها و خروجيها تغييراتي ايجاد کند.پانيشيا 512 حادثه اخير را در حافظه غير فرار(ثابت)خود ذخيره ميکند.

4- برآورد اقتصادي:

با توجه به نصب ريکلوزر برروي تعدادي از فيدرها غرب استان تهران و افزايش روز افزون استفاده از تجهيزات جديد در اين فصل بر اساس آمار خطاهايي که برروي فيدرها قبل و بعد از نصب ريکلوزر ايجاد شده برآوردي اقتصادي صورت پذيرفته است .(اطلاعات و آمار بدون هيچگونه دخل و تصرفي مستقيماً از اطلاعات دييپاچينگ برگرفته شده است.)

همانطور که مي دانيم علت اصلي نصب ريکلوزر جهت کاهش انرژيهاي توزيع نشده ناشي از ا تصاليهاي گذرا مي باشد پس پارامتر مهمي که جهت نصب ريکلوزرها بايستي درنظر گرفته شود اتصاليهاي گذرا مي باشد . حال با توجه به اين پارامتر کليه مطالعات براساس اتصاليهاي گذرا بررروي فيدرهاي نمونه اي که ريکلوزر برروي آنها نصب شده است صورت پذيرفته است .

4-1-فيدر سهيليه:

تاريخ نصب ريکلوزر برروي فيدر سهيليه اسفند ماه سال 82 بوده است که براي مقايسه آمار اين اتصاليها بازه زماني از ابتداي فروردين ماه تا انتهاي بهمن ماه سال 83 بعد از نصب ريکلوزر در نظر گرفته شده است . در ادامه مقايسه اين آمارها بصورت ماههاي مشابه موجود است .

با توجه آمار ا ين اتصاليها و همچنين در نظر گرفتن هر کيلووات ساعتي 200 ريال ميزان برگشت سرمايه طبق جدول صفحه بعد سالانه 12631355 ريال است که اگر هزينه ريکلوزر را صرف نظر از هزينه جايابي، هزينه مشاور ، مطالعات اوليه هر فيدر ، هزينه تعمير وسرويس نگهداري براساس فهرست بها 131100000 ريال در نظر بگيريم بازگشت سرمايه اوليه بدون پارامترهاي گفته شده 10 سال طول مي کشد که با شرايط موجود و بيان شده مقرون به صرفه و اقتصادي نمي باشد .

ضمناً اين مقايسه در نموداري ميزان انرژي توزيع نشده در سال 82 و در سال 83 و اختلاف آنها را نشان مي دهد مشخص شده است .

4-2- فيدرهاي نمونه ديگر:

اين مطالعات نشان مي دهد که براي اقتصادي شدن استفاده از ريکلوزرها صرفاً نصب و راه اندازي آنها مهم نيست بلکه بايستي مطالعات دقيق برروي فيدرها و نوع بار آنها صورت پذيرد که با توجه به مطالعه برروي فيدرهاي نمونه ذيل نتايجي قابل توجه بدست خواهد آمد:

1- فيدر نساء

2- فيدر برغان

3- فيدر شهر صنعتي

4- فيدر گنج بخش

مطالعه برروي آمار اين فيدرها نشان مي دهد که براي استفاده از ريکلوزر ،فيدرهايي با اتصاليهاي گذراي بيشتر وشرايط بدتري موجود بوده اند که در ادامه، جداول انواع اتصالي فيدرهاي نام برده آورده شده است .

لذا خواهشمند است براي نصب و راه اندازي سيستم هاي نوين چون ريکلوزر بدليل هزينه هنگفتي که دارند اين مطالعات دقيقتر و با حساسيت بيشتري انجام پذيرد در اين 5 فيدر نمونه تنها فيدر سهيليه از مشکلات و اتصاليها و هزينه ريالي کمتر برخوردار بوده ليکن در ابتدا تمامي هزينه ها به اين فيدر اختصاص يافت.

5- نتيجه گيري :

5-1- در صورت استفاده از روشهاي نوين صنعت برق بايستي در ابتدا مطالعات دقيقي بر روي آن انجام گردد در غير اين صورت بدون هيچگونه نتيجه اقتصادي و بازگشت سرمايه اي صرفا سرمايه اوليه نيز از بين رفته است.

5-2- براي استفاده و نصب ريکلوزر بر روي فيدر ها ، بر روي تمامي اتصاليهاي آن فيدرها مطالعات کامل ودقيقي صورت پذيرد تا بازگشت سرمايه همانطور که در بند 4-1 براي فيدر سهيليه محاسبه شده نباشد و به راحتي با يک مطالعه کامل بر روي آمار اتصاليهاي يک فيدر ميتوان تمامي اطلاعات مورد نظر را يافت.

5-3- نصب ريکلوزر و کليه تجهيزات آن بايستي توسط افراد متخصص انجام پذيرد.

5-4- در صورت استفاده از ريکلوزرها ، تجهيزات جانبي آنها نيز بيشتر موردبررسي وتوجه قرار گيرد تا با استفاده بهينه تر از آنها بتوان روشهاي اقتصادي تري برا ي آنها در نظر گرفت.

6- مراجع :

6-1- ريکلوزرها (توانير)

6-2- کاتالوگ ريکلوزر GVR

6-3- آمار و اطلاعات ديسپاچينگ غرب استان

براي مدت هاي مديد، پلاستيك ماده اي عايق بود كه قادر به انتقال الكتريسيته نبود.

اما تحقيقات انجام شده در سالهاي 1970 ثابت كرد گروهي از پلاستيكها توانايي انتقال الكتريسيته را دارند. اينك بعد از گذشت بيش از سي سال برخي از كاربردهاي اين ماده --بيلبوردهاي الكترونيكي ، لپ تاپهاي انعطاف پذير، صفحه تلويزيون با شفافيت بالا و ضخامت -- 1 cm شناخته شده اند. ترانزيستورهاي پلاستيكي و نمايشگرهاي نوراني آلي تجارت الكترونيك را تكان داده اند.

ترانزيستورها، قطعات بنيادي در ابزارهاي مدرن الكتريكي، بطور سنتي از سيليكون ساخته ميشوند . اما ساخت ترانزيستورهاي پلاستيكي ارزانتر و آسانتر از مشابه سيليكوني آنهاست و چون پلاستيك انعطاف پذير است ما ميتوانيم بزودي لپ تاپهاي بسيار نازك و انعطاف پذيري را بسازيم كه ساخت آنها با سيليكون غير ممكن است.

نمايشگرهاي نوراني مرسوم مورد استفاده در تلويزيون ها، آي پاد ها و ساعتهاي ديجيتالي سخت و گران هستند و ساختار پيچيده اي دارند. اما نمايشگرهاي نوراني آلي كه بر پايه مهندسي الكترونيك پلاستيك ساخته مي شوند ساختار ساده تري دارند، انعطاف پذيرند و انرژي كمتري مصرف مي كنند. به همين دليل است كه سوني، كوداك و سامسونگ زمان و هزينه زيادي را براي گسترش آنها اختصاص مي دهند.

پيشرفت جالب ديگر در علم زيست شناسي است كه عبارت است از گسترش موادي حساس ولي به قدر كافي انعطاف پذير مشابه پوست كه ميتوانند در رباتها و در شرايطي كه حس لامسه ضروري است مورد استفاده قرار گيرند .

چاپ جولاي Physics World شامل مقاله اي در مورد پيشرفتهاي مهيج در اين زمينه است.

محققان مينويسند : " ما انتظار داريم در بسياري از كاربردها اين مواد به تدريج جايگزين سيليكون و فلزات شوند و تكنولوژي هاي جديدي را مخصوصا در زمينه زيست شناسي ايجاد كنند كه منجر به پيوند تكنولوژي و سيستمهاي بيولوژيكي مي شود. "

منبع:www.hupaa.com

عایق کاری موقت
وقتی که خطر تماس همزمان با هادی های خطرناک وجود دارد، نبايد فرض را بر اين بگذاريم که کارگران قادر به جلوگيري از چنين تماس های خطرناکي هستند. استفاده از عایق کاری موقت که می تواند به كمك صفحات مخصوص و یا ورقه های عایقی (به صورت انعطاف پذير و یا غیر قابل انعطاف) باشد، را مد نظر قرار دهيد. البته ممکن است یک محدودیت عملی در استفاده از صفحات مزبور در زمان تست و سوارکردن تجهیزات الکترونیکی کمپکت وجود داشته باشد.

مناطق ايزوله از زمین
دستیابی به یک منطقه کامل ايزوله از زمین بسيار دشوار است زیرا براي اين منظور ضرورت دارد اطمينان حاصل كنيم كه تمامي سقف ها و دیوارها جریان را از خود عبور نمي دهند چرا كه شوك حاصل از عبور جريان موجب آسيب و صدمه به افراد مي شود. بنابراین استفاده از مواد عایقی مناسب مانند فرش هاي عايق لازم است تا منطقه اي ايزوله از زمين ایجاد شود. سپس این مناطق باید در فواصل منظم تست شوند تا اطمينان حاصل شود كه خواص عایقی آنها ثابت مانده است. ايجاد منطقه ايزوله از زمین به آساني عملي و امكان پذير است اما ارزیابی کلی از خطرات ضرورت دارد تا اطمینان حاصل شود که افراد تست کننده با هیچ یک از هادی های ارت شده تماس خطرساز برقرار ننمايند. اقلامی همچون لوله های هدایت آب و گرما و نیز رادیاتورها بایستی مجهز به حفاظ باشند و یا منطقه تست باید به گونه ای باشد كه از تماس همزمان افراد تست کننده با تجهیزات زیر تست و دستگاه های ارت شده جلوگیری نماید. مناطق ايزوله از زمين باید به گونه اي باشد كه امکان تماس با قسمت های هادی و رسانا به حداقل ممكن برسد. ضمناً می توان از یک کلید RCD با جریان 30 میلی آمپر به عنوان وسيله تکمیلی حفاظت استفاده نمود. مناطق ايزوله از زمین اغلب همراه با ترانسفورماتورهای ایزوله مورد استفاده قرار می گیرند. وقتی که امکان ایجاد منطقه ايزوله از زمين به خاطر ضرورت ارت کردن تجهیزات زیر تست وجود نداشته باشد، مي توانيد از میزان قطعات فلزی غير ضروري تا حد ممكن بكاهيد.

ترانسفورماتورهای ایزوله
در صورت تماس فرد با یک هادی برقدار در منبع تغذیه ایزوله شده و تماس قسمت دیگري از بدن وي به هادی ارت شده، ترانسفورماتور ایزوله مورد استفاده به عنوان منبع تغذیه در عمليات تست، مي تواند از خطر برق گرفتگی جلوگیری نمايد. اما باید توجه داشت که اگر فردي به طور همزمان با هر دو هادی ثانویه ترانسفورماتور تماس برقرار کند، ترانسفورماتور ایزوله نمی تواند از برق گرفتگی وي جلوگيري نمايد مگر این که ولتاژ خروجی كمتر از 50 ولت متناوب ( يا 120 ولت مستقیم) در محيط خشک بوده و یا ولتاژ مزبور كمتر از 16 ولت متناوب (يا 35 ولت مستقیم) در محيط نمناك باشد. شرايط ایزوله بودن از زمین بایستی به طور منظم تست شود و یا بايد اقدام به نصب وسایل نشان دهنده ارت فالت نمود تا اطمینان حاصل شود که ارت فالت های خطرناک تشخيص داده شده و رفع عيب مي شوند.

کلیدهای محافظ جان (RCD)
این کلیدها وسایل تكميلي حفاظت هستند که از برق گرفتگی جلوگیری نمی کنند ولی مي توانند از مدت زمان وقوع برخی از شوك هاي الكتريكي جلوگیری کنند. اين كليدها توانايي قطع سريع منبع تغذیه برق را در صورت عبور جریان نسبتاً کم از طريق زمین (مانند زماني که برق گرفتگی رخ می دهد) دارا هستند. بنابراین کلیدهاي RCD قادر به ايجاد سطح حفاظتی بالاتری در برابر خطرات ناشي از برق گرفتگی شدید در هنگام استفاده از منابع تغذيه حفاظت نشده مي باشند. یک کلید RCD مورد نیاز برای به حداقل رساندن خطرات و ضايعات انساني بایستی دارای حداكثر جریان قطع نامی 30 میلی آمپر بوده و نباید دارای زمان تأخیر قابل تنظیم باشد. اگرچه اغلب از کلیدهای با جریان 30 میلی آمپر استفاده می شود، ولی کلیدهای با جریان قطع کمتر (10 میلی آمپر یا کمتر) نيز موجودند كه می توان از آنها برای حفاظت تكميلي در جايي كه ايجاد نويز مشكل خاصي محسوب نشود، استفاده کرد. هنگامي که حفاظت فردی تا اندازه اي بستگی به عملکرد کلید RCD داشته باشد، این کلید بایستی با استفاده از تجهیزات تست مربوطه و در فواصل زمانی مناسب تست گردد (برای نمونه کلیدهای RCD قابل حمل قبل از هر بار استفاده باید به طور هفتگی مورد بررسي قرار گيرند). افزون بر این، تمامی کلیدهای RCD بایستی حداقل سالی یکبار با استفاده از تست کننده مخصوص RCD تست شوند که این دستگاه تست کننده، جریان قطع و سرعت عمل کلید را تست می کند.

دستگاه هاي ويژه تست تجهیزات برقي
در صورت امکان، دستگاه هاي تست كننده باید از يك طراحی ويژه برخوردار باشند. در اين حالت سازنده بايد عمليات ايمني لازم در خلال استفاده از دستگاه را در طراحي خود مد نظر قرار دهد. در صورت امكان تجهيزات تست بايد مطابق استاندارد BS EN 61010 ساخته شوند. دستگاه هاي ويژه تست تجهيزات برقي بايد با همان استاندارد ايمني تجهيزات مربوطه طراحي و ساخته شوند. وقتي تجهيزات از طريق منبع تغذيه برق راه اندازي مي شوند، استفاده ايمن از آنها بايد به شيوه صحيح انجام پذيرد. علاوه بر این، چگونگي اتصال دستگاه هاي ويژه تست به تجهیزات بايد با ایمنی لازم صورت گيرد.
دستگاه های تست عایقي می توانند ولتاژهای زیادی در خروجی خود تولید کنند و برخی از آنها دارای قابليتي هستند كه می توانند جریان خروجی را به سطح ایمن و بدون خطر كاهش دهند. عموماً جریان بدون خطر و ایمن برابر با 5 میلی آمپر می باشد (قبلاً جریان 5 میلی آمپر متناوب به عنوان جريان ايمن در نظر گرفته مي شد ولی از ماه می 2001 جريان خروجي تجهیزات جدید باید به 3 میلی آمپر محدود شود). اگر تماس خطرناکی با هادی های خروجی برقرار شود، خطر صدمه و جراحت در صورتی که این سطوح جریان افزایش نیابند، به حداقل می رسد. چنانچه سطوح جریان بالاتری مورد نیاز باشد، اقدامات خاص نیاز است تا از آسيب و ضايعات جلوگیری شود. این اقدامات شامل استفاده از رابط های تست متصل به کلیدهای کنترل و یا استفاده از محفظه های مجهز به قفل برای جلوگیری از دسترسی به قسمت های خطرناک و ایجاد محدودیت در انجام تست توسط افراد غیرمجاز می باشند. اکثر تست هاي عایقی را می توان تحت جریان های ایمن مشخص شده در فوق به انجام رساند.
نحوه اتصال تجهیزات براي تست باید به گونه اي باشد كه حفاظت مناسبی در برابر برق گرفتگی ایجاد نماید. تنها استثناء در این مورد هنگامی است که تجهيزات مورد نظر براي تست در درون محفظه قفل دار به دستگاه هاي تست كننده وصل شده و يا رابط اتصال آنها قطع مي شود كه در اين گونه موارد منبع تغذیه بايستي ایزوله بوده و نيز مي بايست اطمینان حاصل شود که هر گونه انرژی ذخیره شده در منبع، از بين رفته باشد تا خطري براي افراد ايجاد ننمايد. در این حالت، هادی های اتصال دهنده قسمتی از هادی های تحت تست را تشكيل داده و بنابراين دارای خطري مشابه همان هادي ها خواهند بود.

نمونه دستگاه های تست كننده
پاراگراف های زیر عمدتاً مربوط به اسیلوسکوپ می شود اما می توان برخی اوقات آنها را برای دستگاه های دیگر نظیر سیگنال ژنراتور نيز مورد استفاده قرار داد.

ولتاژهای خطرناک ممکن است در قاب اسیلوسکوپ ارت شده کلاس I یا در برخی موارد در انواع معینی از اسیلوسکوپ های کلاس II با عایق دوبل پديد آيند. ولتاژهای خطرناک ممکن است از ولتاژهای اندازه گیری شده بر روی تجهیزات زیر تست ناشی شوند و یا در بعضی موارد به خاطر شکست عایقی خود اسیلوسکوپ پدید آیند. مشکلات اندازه گیری از آنجا بوجود می آیند كه بیشتر اسیلوسکوپ ها دارای ترمینال "سیگنال مشترک" متصل به شاسی اسیلوسکوپ و نیز قاب و اتصالات آن هستند. در یک اسیلوسکوپ کلاس I، این قسمت ها به هادی حفاظتی منبع تغذیه وصل می شود. این بدین معنی است که همه اندازه گیری ها باید نسبت به زمین انجام شود که البته اين امر سبب محدود شدن اندازه گیری ها با اسیلوسکوپ مي شود. اخيراً تکنیکی به وجود آمده که به كمك آن می توان اسیلوسکوپ را به صورت شناور وصل نمود (منظور از شناور بودن اين است كه اتصال اسيلوسكوپ از طريق هادی حفاظتی منبع تغذیه حذف مي شود). در اين صورت قاب و محفظه اسیلوسکوپ در بالای پتانسیل زمین شناور مي ماند که احتمالاً خطرات برق گرفتگی خاص خود را خواهد داشت (در این حالت می توان از اسيلوسكوپ برای ولتاژهای بالا و نيز در برخی از انواع اندازه گیری ها استفاده نمود). راه اندازی یک اسیلوسکوپ با حذف هادی حفاظتی بدین معنی است که دستگاه دیگر در برابر شكست عایق داخلی حفاظت نمی شود. عیب دیگر این وضعیت از این قرار است که نياز به ایجاد یک منطقه ايزوله از زمین وجود دارد. چنین استفاده ای نیز مفهوم حفاظت اولیه سازنده تجهیزات را در باره حفاظت کلاس I زیر سؤال برده و بایستی از آن اجتناب نمود. تاكنون روش هايي به کار رفته اند تا به كمك آنها اندازه گيري ايمن در حالت شناور بودن اسيلوسكوپ امکان پذير گردد. یکی از این روش ها تغذیه نمودن اسیلوسکوپ از طریق ترانسفورماتور ایزوله بوده که در این حالت مرجع زمین در منبع تغذیه حذف گرديده و امکان اندازه گیری شناور فراهم مي شد. مزیت این روش این است که منطقه ايزوله از زمین نیاز نبوده ولی عیب آن این است که اسیلوسکوپ در برابر شکست عایقی نسبت به شاسی محل استقرار خود حفاظت نمی شود (همچنين در صورت انجام اندازه گيري فشار قوي، عایق داخلی اسیلوسکوپ می تواند تحت فشار مضاعف قرار گیرد). روش دوم استفاده از مانیتور ایزوله مخصوص در تغذیه اسیلوسکوپ می باشد (که البته به آن مانیتور ایزوله خط یا مانیتور ایزوله زمین هم می گویند). این روش به اسیلوسکوپ امکان می دهد که بدون نیاز به هادی حفاظتی، به كار خود ادامه دهد كه در اين صورت مانیتور به طور مدام ولتاژ بین محفظه اسیلوسکوپ و نقطه مرجع زمین را کنترل می کند. اگر ولتاژ روی محفظه اسیلوسکوپ به حد خطرناکی برسد، مانیتور منبع تغذیه اصلی را حذف کرده و معمولاً دوباره هادی حفاظتی منبع تغذیه را وصل می کند. ولتاژ نمونه براي عملكرد مانیتور باید در حدود 30 ولت مؤثر باشد. در اين ولتاژ است كه اسیلوسکوپ در برابر شكست عایق داخلی حفاظت می شود.
عیب این روش در آن است که تنها برای اندازه گیری سیگنال های فشار ضعیف به کار می رود زیرا در غیر این صورت، عایق داخلی اسیلوسکوپ تحت فشار فراوان قرار می گیرد.
در سال های اخیر، پیشرفت هاي تكنولوژي منجر به ساخت وسایل متنوعي شده است که مي توانند در سیم رابط اندازه گیری اسیلوسکوپ مورد استفاده قرار گيرند. همچنين در اين صورت، امکان ارت اسیلوسکوپ کلاس I نسبت به منبع تغذیه اصلی وجود داشته و مي توان ولتاژهای اندازه گیری شده را ايزوله نمود تا از بروز پتانسیل در محفظه اسیلوسکوپ جلوگیری به عمل آيد. براي وسایل مدرن و مخصوص از تکنیک های گوناگونی استفاده می کنند تا مشكل عايقي آنها را برطرف نموده و بتوانند به طور مثال در محدوده میلی ولت تا هزار ولت اقدام به اندازه گيري نمايند (عایق های اپتيكي موسوم به opto-isolators كه به آنها optical isolators هم مي گويند، از اين نمونه تكنيك هاي به كار رفته هستند). در ضمن به ياد داشته باشيد كه عایق هاي به كار رفته به عنوان حفاظ های عملی و منطقی، ممكن است خطراتي نيز داشته باشند. وسایل عایقی در اشکال متنوعی عرضه شده و ممکن است مطابق میل سازنده نام هايی مختلف داشته باشند. برخی از نام های متداول برای این وسایل عبارتند از: تقویت کننده های ایزوله، تقویت کننده های دیفرانسیل، و رابط های ایزوله. انتخاب درست وسیله عايقي مطابق نوع اندازه گیری مورد نظر حائز اهمیت بوده و کاربر بایستی به توصیه سازنده نيز عمل نمايد. برخی سازندگان اینک اسیلوسکوپ هایی با ورودی های ایزوله (یعنی جایی که ورودی های اندازه گیری شده از یکدیگر و نیز از شاسی اسیلوسکوپ ایزوله هستند) تا سطوح ولتاژ فشار قوی (به طور نمونه 850 ولت ماکزیمم متناوب و مستقیم) ارايه می کنند. در مورد استفاده از این تجهیزات و نیز همه اسیلوسکوپ های کلاس II تمام عایق بایستی ملاحظات لازم را به عمل آورد. اسیلوسکوپ هایی که با باتری راه اندازی می شوند را می توان برای سطوح اندازه گیری فشار قوی موجود مورد استفاده قرار داد كه البته این وسایل دارای نقطه مرجع صفر نیستند.

ساخت مناطق ايمن براي تست
حصول اطمينان از اين كه افراد غير دخيل در تست بايد از خطرات دور نگهداشته شوند، حائز اهميت است. اين كار با منحصر كردن انجام امور تست در نواحي مشخص شده براي اين منظور، امكان پذير است. در برخي كارگاه ها امكان ساخت و ايجاد يك منطقه تست همراه با ميز كار ثابت وجود دارد كه تنها پرسنل تست كننده تجهيزات بتوانند به آن دسترسي داشته باشند. در غير اين صورت، با قرار دادن فنس و موانع فيزيكي و يا ساير روش هاي محصور كننده بايستي افراد غير مجاز را از نزديك شدن به تجهيزات زير تست دور نگهداشت. منطقه ويژه تست مي تواند به يكي از صورت هاي زير باشد:
1. اتاقي مخصوص كه به منظور عمليات تست ساخته شده و داراي وسايل حفاظتي وي‍ژه باشد. همچنين اين اتاق بايد مجهز به درهاي ايمن باشد تا از دسترسي افراد غيرمجاز جلوگيري شود (اين درها با توجه به ميزان و درجه خطر، بايد امكان قفل شدن هم داشته باشند).
2. منطقه اي مشخص شده در يك كارگاه مجهز به مانع فيزيكي و فنس دائمي.
3. يك ميز كار كه براي عمليات تست طراحي شده و براي تعمير تجهيزات و تست آنها مورد استفاده قرار گيرد.
4. يك محل كار مشخص شده در خلال فرآيند توليد و يا در انتهاي خط توليد.
5. يك منطقه موقت ساخته شده در اطراف تجهيزات با استفاده از فنس ها و موانع فيزيكي ايجاد شده به همين منظور.
6. يك منطقه ساخته شده در پيرامون تجهيزات ثابت مانند سوئيچ گيرها يا كليدهاي كنترل كننده مدار كه در اين منطقه افراد ماهر بتوانند كارهاي تعميراتي را انجام داده و عيب و نقص تجهيزات را رفع نمايند و يا در خلال روند نگهداري تجهيزات، بتوانند فرآيند تست را به انجام رسانند.
در كارگاه هايي كه تمام پرسنل آن به خوبي آموزش هاي لازم را فرا گرفته و از دستورالعمل هاي مربوط به ايمني آگاهي كامل دارند و از سوي ديگر هيچ فرد غيرمجازي را در جمع خود نپذيرفته اند، ايجاد فنس در درون كارگاه و در پيرامون ميز كار يا محدوده كاري ايشان ممكن است ضرورت نداشته باشد. علاوه بر اين، همه كارگران بايد آگاه باشند كه نبايستي تمركز افرادي كه به انجام عمليات تست مشغول هستند، توسط سايرين كه درگير فرآيند تست نيستند، بر هم زده شود.

چگونگي حفاظت از افرادي كه به انجام عمليات تست مبادرت مي نمايند
اقدامات انجام شده براي حفاظت افرادي كه مبادرت به انجام عمليات تست مي كنند، بايد مؤثر بوده و بتواند ايشان را از تماس با هادي هاي لخت برقدار كه منجر به وارد شدن صدمه به پرسنل و ايجاد حادثه مي شود، برحذر دارد. اين تماس مي تواند به صورت برخورد يكي از دست ها با منبع انرژي باشد كه يكي از هادي هاي تغذيه اش به زمين وصل شده و يا تماس مزبور مي تواند از طريق قسمت ديگري از سطح بدن صورت گيرد. تجهيزات كلاس I در اين طبقه بندي قرار مي گيرند زيرا بيشترين خطر در منبع هنگام ارتباط آن با زمين به وجود مي آيد. بنابراين خطر مربوط به تجهيزات الكترونيكي در محلي است كه سطوح بزرگ فلزي (يا شاسي ها) به منبع تغذيه متصل مي شوند. همچنين خطر صدمه ناشي از منابع تغذيه در جايي كه اتصال زمين وجود نداشته و يا در محلي كه اتصال همزمان با قطب هاي منبع صورت مي گيرد، زياد است. روش هاي كاهش خطر برق گرفتگي ناشي از اتصال همزمان با هادي ها عبارتند از:
1. انجام تست در جريان ها و ولتاژهاي كم و بي خطر
2. استفاده از محفظه هاي تست مجهز به قفل كه بتوان تجهيزات تحت تست را در درون آنها قرار داد.
3. استفاده از عايق كاري موقت.
4. استفاده از پوشش هايي كه براي انجام عمليات تست نياز به برداشتن آنها نباشد كه عايق كاري اوليه سيم هاي متصل به منبع تغذيه، مثالي از اين مورد است.
5. ايجاد منطقه اي كه حتي الامكان ايزوله از زمين باشد.
6. استفاده از ترانسفورماتورهاي ايزوله به عنوان منبع تغذيه اصلي
7. استفاده از كليدهاي RCD با جريان 30 ميلي آمپر

مطالب مندرج در بخش هاي ذيل، اطلاعات تفصيلي بيشتري درباره هر يك از اقدامات حفاظتي ارايه مي نمايند:

جريان ها و ولتاژهاي ايمن
امکان تست تجهیزات از طریق برقدار کردن آنها با سطوح ولتاژ و جریان بدون خطر وجود دارد. این موضوع بایستی قبل از تصمیم به استفاده از سطوح ولتاژ و جریان خطرناک، همواره مد نظر قرار گيرد.

محفظه های تست مجهز به قفل
این محفظه ها ممكن است از لحاظ اندازه با يكديگر تفاوت داشته باشند به طوري كه محفظه هاي مزبور مي تواند به صورت جعبه اي کوچک همراه با درپوش مجهز به قفل باشد كه بر روي ميز كار نصب مي شود و يا به صورت محفظه اي بزرگ همراه با درهاي مجهز به قفل باشد (بزرگی محفظه به گونه ای است که افراد می توانند وارد آن شوند). حصول اطمینان از این که عملكرد ایمنی سیستم قفل مزبور همانند عملكرد عايق به كار رفته در تجهيزات مناسب است، حائز اهمیت فراوان مي باشد كه بدين منظور استفاده از سیستم قفل و کلید مخصوص موسوم به trapped key یا key exchange با عايق مناسب می تواند به اين اطمينان کمک کند. در حالت کلی قفل نمودن محفظه و استفاده از سيستم كنترلي براي بازرسي آن به تنهایی مورد قبول نبوده و منبع تغذیه هم بایستی از طریق سیستم قفل مذكور، ایزوله شود.
در شرایط معین مانند استفاده از خازن ها، ممکن است پتانسیل ناشي از بارهای ذخیره شده خطرساز باشد. در چنین شرایطی منبع تغذیه مربوط به تجهیزات زیر تست را باید قبل از هر گونه اقدام براي تست ترجیحاً به صورت اتوماتیک به زمین ارت کرد. چنانچه امکان ارت اتوماتیک تجهيزات وجود نداشته باشد، بایستی با ابزار مناسب و مخصوص ارت نسبت به اتصال زمین دستی اقدام کرد. همچنین در زمان به کار بردن ارت اتوماتیک، استفاده از وسیله ارت دستی برای ارت کردن تجهیزاتی که قبلاٌ برقدار بوده اند، اهمیت فراوان دارد. ضمناً توجه داشته باشيد كه وقتی محفظه های بزرگ مورد استفاده قرار می گیرند، باید اطمینان حاصل شود که هنگام بروز خطر در تجهیزات زیر تست، افراد نتوانند به درون محفظه ها راه پيدا كنند.

استفاده از کلید RCD با حداكثر جریان قطع نامی 30 میلی آمپر همراه با وسايلي مانند منابع تغذیه دستگاه های کلاس I، هویه هاي مورد استفاده و يا ساير تجهیزات برقی مي تواند اقدام مناسبي باشد. برخي اوقات ترانسفورماتورهای ایزوله به عنوان بخشی از سیستم توزیع و تأمين كننده برق سوکت های ثابتي به كار مي روند كه اين سوكت ها در واقع منابع تغذيه جهت تست تجهيزات مي باشند. در اين صورت سوکت هاي فوق بایستی متفاوت از سوكت هاي معمولي و نيز استاندارد بوده و یا از نوع پولاریزه شده باشند تا اطمینان حاصل شود که فقط به منظور تست در نظر گرفته شده اند.

سیستم های ایمنی کار
چنانچه از لحاظ منطقی امكان پذير باشد، بايد جزئیات سیستم های ایمنی کار برای فعالیت هاي مربوط به تست تجهيزات به تفصيل نوشته شوند. برای ایجاد یک سیستم کاری مناسب، تمامی پرسنل باید در فرآيند ايمن سازي محيط كار درگیر باشند. اسناد تکمیلی که گهگاهی نیاز به مرور نيز دارند، باید در دسترس کارگران قرار گيرند.
در جایی که فرآيند تست کردن محدود به تست تشخیص سیستم های توزیع برق و تجهیزاتي مانند سوئيچ گیر بوده و اين كار توسط اشخاص متخصص صورت گيرد، محتویات اسناد مکتوب بایستی عملیات ضروری و کاری مربوط به ایمني را در بر گيرد. البته اسناد فوق ممکن است حاوي مطالبي نباشد كه افراد در اثر تجربه و دانش ذاتی خود كسب مي كنند زيرا دانش هر فرد ذيصلاح بستگي به تجربه وي دارد و اسناد مكتوب ياد شده، بيانگر موضوعات عمومي هستند. پرسنلي كه كار تست را مطابق تعهد سازمان خود براي مشتریان به انجام مي رسانند، باید مطابق قوانیني متفاوت از دستورالعمل هاي مربوط به تست تجهيزات در كارخانه ها رفتار کنند. این بدین معنی است که ممکن است نياز به دو مجموعه قانون و دستورالعمل باشد كه اين موضوع بایستی در ايجاد سیستم ایمن کاری در نظر گرفته شود. محتویات سیستم های مكتوب جهت كار ایمن، حداقل بايد شامل جزئیات زیر باشند:
1. افراد مجاز به انجام تست، مكان مناسب براي تست، و نيز چگونگي دسترسي به منطقه تست و همچنين شناسايي افرادي كه نبايد به اين مناطق وارد شوند.
2. مکانی كه مي توان در آن جا اقدام به ساخت مناطق موقت تست نمود و نيز چگونگي ساخت مناطق مزبور.
3. قوانین مربوط به عايق كاري تجهیزات و نحوه ایمن نگهداشتن عايق اين تجهيزات.
4. ساير اقدامات مناسب براي حفاظت، براي مثال چگونگي استفاده از عایق هاي قابل انعطاف براي برداشتن پوشش تجهيزات قبل از اقدام جهت تست آنها. ضمناً توجه داشته باشيد كه چنانچه استفاده از عایق هاي مذكور براي برداشتن پوشش تجهيزات در زمان برقدار بودن دستگاه ضروری باشد، خطر برق گرفتگی ناشی از این کار بایستی مورد ارزیابی قرار گیرد.
5. منبع تغذیه مناسب برای تأمین انرژی تجهیزات زیر تست و مخصوصاً بررسي مكان هايي كه در آنها استفاده از منبع تغذيه نامناسب به بحث ايمني لطمه نمي زند.
6. نحوه كنترل و بازرسی دستگاه هاي تست كننده قبل از استفاده از آنها براي فرآيند تست و نيز چگونگي گزارش نقايص موجود در دستگاه هاي مذكور.
7. نحوه درست استفاده از تمامي تجهیزات هشدار دهنده که بخشی از سیستم ایمنی را در مناطق مورد نظر براي تست تشکیل می دهند.
8. دستورالعمل هاي مربوط به اقدامات لازم در شرایط اضطراری.

آموزش
تمامی پرسنل درگیر در فرایند تست بایستی آموزش هاي خاص ایمنی را مطابق کاری که انجام می دهند، فرا گيرند. در مورد افرادي كه ممکن است مبادرت به ورود به مناطق تست نموده و يا به ميزهاي مخصوص تست دسترسي داشته باشند، بايد آموزش هاي لازم داده شده و نيز دستورالعمل هاي مربوطه به آگاهي ايشان رسانده شود. در هنگام رويارويي با موارد زير، احتمالاً نياز به آموزش های جدید خواهد بود:
1. تغییرات در طراحی محصول توليدي و نيز تغيير در جانمایی و نصب تجهيزات
2. تغییرات در روش های تولید یا متدهاي کاري
3. تغییرات در دستگاه های تست و روش هاي انجام تست
4. تغییرات در پرسنل تست كننده تجهيزات و سایر افرادی که ممکن است این تغییرات بر آنها اثرگذار باشد.

صلاحیت تست کنندگان
در شرکت های کوچک، برخی اوقات برق کاران و تکنسین های ماهر عملکرد سیستم های برقی را به طور روزانه کنترل می کنند. اگر این افراد درگير تنظيم كردن دستگاه هاي تست كننده به منظور آماده نمودن آنها جهت انجام فرآيند تست باشند، بايستي اطمینان حاصل شود كه اين افراد از تمامي جنبه های ایمنی مربوط به تست آگاهی دارند. در اين گونه موارد، توصیه افراد متخصص و ذیصلاح ممکن است ضروري باشد تا به ما اطمینان دهد که روش تست به صورت ایمن انجام می شود.
وقتی اقدام به ساخت منطقه تست مي شود، در امان نگهداشتن افراد غیرماهر یا بی تجربه از رويارويي با خطرات برقی، حائز اهميت فراوان است. همچنین اقدامات مناسبی باید به انجام رسد تا از صدمه زدن به افراد ماهر و دارای دانش فني برق جلوگیری شود. به یاد داشته باشید که در صورت عدم حفاظت، حتی ممكن است افراد ماهر نيز در تماس حادثه ساز با هادی های برقدار و خطرناک قرار گیرند. بنابراين بدون ايجاد محيطي ايمن و حفاظت شده نبايد تنها بر صلاحیت فني افراد براي انجام كارهاي برقي تكيه كرد.
اقدامات انجام شده را باید به طور منظم مرور کرد تا اطمينان حاصل شود که این اقدامات به خوبی انجام شده و نيز برای کار مورد نظر مناسب هستند. از جمله موضوعات مهم در مرور اقدامات ایمنی، اين است كه کارگران باید آموزش های کافی را فراگرفته و از نحوه اصلاح روش های کاری ایمن آگاهي يابند. این مورد مخصوصاً در زمان بروز تغيير در طراحي محصول توليدي و انجام تست هاي مربوطه و نيز لحاظ نمودن موارد مربوط به حفاظت، اهميت ويژه اي دارد. وظيفه مرور اقدامات مربوط به طراحی محصول توليدي و انجام تغییرات مورد نظر در باره روش های ایمنی را مي توان به فردي ذيصلاح محول كرد تا از طريق مذاكره با پرسنل تست كننده بتواند در زمينه مسايل ايمني اقدام مناسبي به انجام رساند. مرور اقدامات ایمنی را بایستی هنگامي به انجام رساند که تغییراتي به وقوع پیوسته و این تغییرات بر کار تست اثر گذار باشند، مانند تغییر در روش های تولید، تغيير در نحوه عرضه محصول، تغيير در دستگاه هاي تست كننده و روش هاي تست و یا تغییر در پرسنل تست كننده تجهيزات.
وقتی که کار تست توسط پیمانکاران دعوت شده به سایت انجام می شود، ترتیب کار ایمن بایستی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و پیش از شروع کار ترجیحاً در مرحله مذاکره برای قرارداد مورد توافق قرار گیرد. این کار سبب می شود که هر فرد درگیر در فرآیند تست، بداند که چه کسی در حال انجام تست بوده و چه کسی مسئول انجام کار است و بدينسان کار با ایمنی و بدون بروز خطر برای کارگران پیمانکار، کارگران سایت و سایر افرادی که ممکن است به نحوي در معرض خطر باشند، انجام خواهد شد. در حالت خاص فردی که مسئول ایمن سازي محيط و تجهیزات مربوطه است، بایستی شناسایی شده و صلاحيت وي مورد توافق طرفين قرار گیرد.

نیازمندی های قانونی
دستور العمل های مربوط به کار با وسایل برقی مربوط به سال 1989، قوانین اصولی مربوط به فعالیت های تست برق را تشكيل مي دهند. به موجب دستورالعمل شماره (3)4 ضرورت دارد که: "کار در نزدیکی و یا بر روی سیستم برق باید به گونه ای انجام شود که حتي الامكان سبب برورز خطر نشود". دستورالعمل شماره 14 بیانگر ممنوعیت جدی کار در نزدیکی و یا بر روی هادی های برقدار بوده و تنها در حالت هاي زير مي توان به اين كار مبادرت نمود:
الف) قطع برق تجهیزات غیرمنطقی باشد.
ب) کار در نزدیکی و یا بر روی هادی برقدار منطقی باشد.
پ) اقدامات مناسبی برای جلوگیری از صدمات و ضايعات به انجام رسد.
افزون بر این، مطابق دستورالعمل شماره 3 مدیریت ایمنی و بهداشت کار مصوب سال 1999، کارفرمايان ضرورت دارد که خطرات مربوط به ایمنی و بهداشت کارگران را در حین کار ارزیابی کنند تا بدين وسيله اقدامات لازم برای ایمنی شناسايي شده و به كار بسته شود.

منابع
1. ایمنی در تست تجهیزات برقی: سرویس و تعمیر وسایل برقی خانگی، قسمت اطلاعات مهندسی EIS35 HSE Books 2002
2. ایمنی در تست تجهیزات برقی: سرویس و تعمیر تجهیزات صوتی، تلویزیون و کامپیوتر، بخش اطلاعات مهندسی EIS36 HSE Books 2002
3. ایمنی در تست تجهیزات برقی: سوئیچ گیر و كليدهاي کنترل، قسمت اطلاعات مهندسی EIS37 HSE Books 2002
4. ایمنی در تست تجهیزات برقی: محصولات نهايي خطوط تولید، بخش اطلاعات مهندسی EIS38 HSE Books 2002
5. استاندارد BS EN 50191: 2001 مربوط به نصب و بهره برداری از دستگاه هاي تست كننده تجهیزات برقی
6. استاندارد BS EN 61010-1: 1993 كه مربوط به نیازمندی های ایمنی برای تجهيزات برقي به منظور اندازه گیری، کنترل و استفاده هاي آزمایشگاهي بوده و کل سند در 11 قسمت ارايه شده است.
7. برق گرفتگی: روش های انجام کمک های اولیه از سری HSE Books 2002 با شابک ISBN 0 7176 2264 9
8. استاندارد BS EN 61558-1, -2-1, -2-2, -2-4, -2-6: 1998 كه مربوط به ایمنی ترانسفورماتورهای قدرت، منابع تغذیه و موارد مشابه بوده و نيز حاوي نیازمندی های خاص برای ایمنی ترانسفورماتورهای ایزوله و استفاده عمومی از آنها مي باشد.
9. استاندارد BS 415: 1990 كه مربوط به نیازمندی های ایمنی برای دستگاه های برقی الکترونیکی و تجهیزات مورد استفاده در وسايل خانگی و عمومی است.
10. استاندارد BS 921: 1976 كه مربوط به مشخصات فرش لاستیکی مورد نياز برای كارهاي برقی است.
11. استاندارد BS IEC 61340-5-1: 1998 كه مربوط به الکتريسيته ساكن بوده و شامل موارد كلي مربوط به حفاظت وسایل الکترونیکی در برابر پدیده الکترواستاتیک است.
12. استاندارد BS 7671: 2001 كه مربوط به نیازمندی های تأسیسات برقی (دستورالعمل های سیم كشي IEE، ویرایش شانزدهم) است.
13. استاندارد BS PD 6536: 1992 كه مربوط به محدوده افزایش ولتاژ فشار ضعیف (ELV) مي باشد.

منابع خواندني دیگر
الف) انتشارات HSE
ب) دستورالعمل های مربوط به کارهاي برقي مصوب سال 1989. راهنما و دستورالعمل های HSR25 از سری انتشارات HSE Books 1989 با شابک ISBN 0 7176 1602 9
پ) "استفاده ایمن از تجهیزات کاری" - تهيه دستورالعمل های مربوط به كار با تجهیزات، مصوب سال 1998 همراه با کد مجاز عملیات و راهنمای L22 (ویرایش دوم) از سری انتشارات HSE Books 1998 با شابک ISBN 0 7176 1626 6
ت) دستورالعمل مدیریت بهداشت و ایمنی در کار، مصوب سال 1999 همراه با کد مجاز عملیات و راهنمای L21 (ویرایش دوم) از سری انتشارات HSE Books 1999 با شابک ISBN 0 7176 2488 9
ث) "نگهداری تجهیزات برقی پرتابل" از سري انتشارات HSE107 1994 با شابک ISBN 0 7176 0715 1
ج) "تجهیزات تست برقی برای استفاده برقکاران" از سري انتشارات GS38 1995 با شابک ISBN 0 7176 0845 X
چ) كار با وسايل برقي: عملیات مربوط به کار ایمن از سري انتشارات HSG85 با شابک ISBN 0 7176 0442 X

سایر انتشارات
1. راهنمای طراحی برای ایمنی تجهیزات برقی، تابلوهای کنترل و فرمان و سیستم های کنترل (مرجع 178)، اتحادیه کاربران مواد و تجهیزات مهندسی (EEMUA). نشاني انتشارات: لندن – میدان بلگریو (Belgrave) ، کد پستی SW1X 8PS ، تلفن: 02074968990 ، شابک ISBN 0 85931 080 9
2. معیارهای کیفیت DASA (بخش دوم "صلاحیت انجام كار" و بخش 1-3 "تست های ایمنی برق")، اتحادیه سرویس وسایل خانگی موسوم به DASA . آدرس انتشارات: هرتس (Herts) ، منطقه Stanstead Abbotts، مجتمع Maltings، شماره 9-6 ، كد پستي SG12 8HG، تلفن رایگان : 01920870173
3. "نگهداری تجهیزات برقی" - عملیات مصوب انستیتوی مهندسان برق (IEE) . نشاني انتشارات: لندن – ساوی (Savoy) ، کد پستی WC2 R0BL ، تلفن: 02072401871 شابک ISBN 0 8529 6769 1

استانداردهای بین المللی و استاندارد بریتانیا
الف) استاندارد بریتانیایی BS EN 61557-1:1997 و استاندارد بین المللی IEC 6155-1:1997 در خصوص ایمنی برقی در سیستم های توزیع فشار ضعیف تا حد 1000 ولت متناوب و 1500 ولت مستقیم شامل نيازمندي هاي كلي مربوط به دستگاه هاي تست كننده، دستگاه هاي اندازه گیری و یا مانیتورینگ اقدامات حفاظتی (کل سند در 9 بخش می باشد)
ب) استاندارد بریتانیایی BS 3535-2:1990 درباره ترانسفورماتورهای ايمن و ایزوله شامل مشخصات ترانسفورماتورهاي مورد استفاده براي کاهش ولتاژ سیستم.
پ) استاندارد بریتانیایی BS PD 6519 مربوط به راهنمای تأثیرات جریان بر روی انسان ها و حیوانات، شامل سه قسمت به شرح زير:
قسمت 1: جنبه های عمومی – راهنمای تأثیرات جریان متناوب (برای فرکانس های بین 15 و 100 هرتز) و نيز تأثيرات جریان مستقیم.
قسمت 2 : جنبه های خاص مربوط به انسان ها – راهنمای تأثیرات جریان متناوب و فرکانس های بالای 100 هرتز با شکل موج های خاص یا به صورت پالس های جداگانه در یک راستا و برای مدت کم.
قسمت 3: تأثیرات جریان عبوری از بدن حیوانات.

آدرس بنگاه ها و اتحاديه هاي تجاری و حرفه ای
1. اتحادیه فروشندگان رادیو، تلویزیون، و تجهیزات برقی (RETRA) ، آدرس: بدفورد (Bedford)، خیابان آمپثیل (Ampthill) 1 ، مجتمع سنت جونز، واحد RETRA ، کد پستی MK42 9EY، تلفن: 01234269110
2. اتحادیه کاربران مواد و تجهیزات مهندسی (EEMUA) ، لندن – خیابان بیچ (Beech) ، شماره 45 – کد پستی EC2Y 8AD – تلفن: 02074968990
3. اتحادیه سنديكاي سازندگان تجهيزات الکتروتکنیکی بریتانیا (BREMA) ، فدراسیون صنعت الکترونیک (FEI)، لندن – میدان راسل – مجتمع میدان راسل – کد پستی WC1B 5EE – شماره 12/10 - تلفن: 02073312000
4. اتحادیه سرویس كنندگان وسایل خانگی (DASA) ، هرتفوردشایر (Hertfordshire) - استنستد آبوتس (Stanstead Abbots) – مجتمع The Maltings– کد پستی SG12 8HC – شماره 69 - تلفن: 01920870173
5. اتحادیه سازندگان وسایل برقی خانگی (AMDEA) و تعميرگاه اين وسايل، لندن – خیابان Lambs Conduit – شماره 46/40 – کد پستی WC1N 3NW – تلفن: 02074050666
6. انستیتوی مهندسان برق (IEE) ، لندن – منطقه ساوی (Savoy) – کد پستی WC2 R0BL – تلفن : 02072401871

توجه: در حالی که تلاش زیادی شده که دقت مراجع لیست شده در این بخش محرز گردد، اما نمي توان تضمين كرد كه در آينده دسترسي به آنها به سهولت انجام پذيرد.

اطلاعات خواندنی ديگر
الف) انتشارات رايگان و غير رايگان HSE از طريق پست سفارشی طبق نشانی زير قابل دريافت می باشند :
سافولک (Suffolk) – سادبری (Sudbury) – کد پستی CO102WA – صندوق پستی 1999 – سری کتاب های HSE
تلفن : 01787881165
فاکس : 01787313995
وب سايت : www.hsebooks.co.uk
(انتشارات غير رايگان HSE را از فروشگاه های مربوطه نيز می توان تهيه نمود)

ب) جهت دستيابی به اطلاعات بيشتر در خصوص پروسه بهداشت و ايمنی، به آدرس زير مراجعه نماييد :
دانستنی هایي از HSE
تلفن : 08701545500
فاکس : 02920859260
پست الکترونيکی : hseinformationservices@natbrit.com
آدرس مکاتبه ای : کارفيلی (Caerphilly) – پارک Caerphilly Business – کد پستی CF833GG – خدمات اطلاعاتی HSE (همچنين مي توانيد به وب سايت www.hse.gov.uk مراجعه نماييد).

پ) استانداردهای بريتانيا از طريق خدمات مشترکين BSI به آدرس زير قابل دريافت می باشند :
لندن – بزرگراه Chiswick – کدپستی W4 4AL – شماره 389
تلفن : 02089969001
فاکس : 02089967001
وب سايت: www.bsi-global.com

سخن پاياني :
اين نوشتار دربردارنده يادداشت هايي پيرامون عمليات مناسبی است که اجباری نبوده بلکه حاوی توصيه های مفيدی هستند که بنا به نياز می توانيد از آنها استفاده نماييد. همچنين اين نوشتار در قالب کتب غير رايگان از سری کتاب های HSE با شابک 0717622967 قابل دريافت می باشند. همچنين کپی های رايگان از سری HSE نيز موجود می باشد. در ضمن اين نوشتار را می توانيد به طور رايگان تکثير نماييد به جز براي مواردی مانند درج آگهی، چاپ نوشتار به نام اشخاص حقيقی يا حقوقی، و يا مقاصد تجارتی. شايان ذکر است که نوشتار مزبور برای نخستين بار در فواصل سال های 2002 تا 2004 به چاپ رسيده است. لطفاً هنگام تکثير به ذکر منبع به عنوان HSE اشاره نماييد.
چاپ و نشر نوشتار مزبور از طريق HSE با علامت شناسايي INDG354 04/02 C400 صورت گرفته است.منبع:ترجمه : تقی وحيدی
(ارديبهشت 1387خورشيدی)
منبع : انتشارات HSE يا Health & Safety Executive
www.hse.gov.uk/pubns/indg354.pdf