براي شناخت خود، بهتر است از سؤالاتي در ابعاد مختلف شروع کنيد و با پاسخ گويي به آن ها (ضمن کمک گرفتن از ديگران) در پي شناخت خصوصيات اخلاقي و شخصيتي خود باشيد. مثلاً از خود بپرسيد واجبات ديني، محرمات، مستحبات، براي من در چه درجه ي اهميّتي هستند.

 

يادتان باشد، با وجود آنکه راه تکامل و رشد همواره به روي شما باز است و شما فرصت رفع معايب خود را داريد ولي شما با واقعيت هاي دروني تان چه از لحاظ خلق و خوي و چه از لحاظ عادات و اعتقادات زندگي مي کنيد بنابراين در خودشناسي با خودتان صادق باشيد و جهت تعيين اولويت ها و معيارهاي مدنظر تان در ازدواج ابتدا خود را واکاوي نماييد.

 

شما مي توانيد خود را در ابعاد مختلف شناسايي کنيد و با طرح سؤالات و جواب به آنها در زمينه شناخت خود، گام برداريد.

 

پرسش از ديگران (پدر و مادر، دوستان همفکر و...) در مورد خودتان نيز مي تواند در شناخت شما از خود راه گشا باشد. در اينجا نمونه اي از سؤالات خودشناسي آورده شده که مي توانيد آن ها را انتخاب کرده و پاسخ دهيد.

 

ابعاد خودشناسي

 

بعد اعتقادي و مذهبي

 

1. نقش خدا در زندگي شما چيست؟

 

2. توسل به ائمه چه جايگاهي در زندگي شما دارد؟

 

3. خط قرمزهاي اعتقادي و مذهبي شما چيست؟

 

4. چقدر به واجبات، محرمات و مستحبات دين مقيد هستيد؟

 

5. چقدر به قسمت و تقدير معتقد هستيد؟

 

بعد اخلاقي

 

خلق و خوهاي خاص شما چيست؟ (زود رنج و حساس، کمي عصبي، مهربان و عاطفي و...)

 

- به طور مثال اگر با کوچک ترين مخالفتي با ايده ها و حرف هايتان به شدت مي رنجيد احتمال زود رنج بودن تان مي رود.

 

- اگر صفات و خلق و خويي در شما وجود دارد که پسنديده نيست يا از داشتن آن ها احساس خوشايندي نداريد بهتر است با برنامه ريزي درصدد رفع تدريجي آن ها باشيد.

 

- سعي کنيد به دنبال فراگيري و ملکه کردن صفات نيک در وجودتان باشيد به خصوص صفات و خلق و خوهايي که در زندگي آينده تان مؤثرند مثل (گذشت، مهرورزي و...)

اولين قدم ازدواج چيست؟

 

بعد فرهنگي

 

ارزش، هنجار، باور، اخلاقيات، عادات، آداب و رسوم، نحوه زندگي خانوادگي، مراسم و آيين ها، سلايق، الگوها، معاشرت ها، نحوه ي برقراري ارتباطات، اعتقادات و... همگي اجزاي تشکيل دهنده ي فرهنگ هستند.

 

1. الگوي شما در زمينه هاي مختلف (مذهبي، اخلاقي، تحصيلي و...) کيست؟ الگوي خانواده تان چه طور؟

 

2. اخلاقيات خاص خانواده شما در برخورد با ديگران و با يکديگر در جمع خانواده چگونه است؟

 

3. آيا شما ملزم به رعايت احترام به ديگران هستيد يا خير؟ خانواده تان چطور، آيا خود را ملزم مي دانند؟

 

4. خود و خانواده تان را از لحاظ پايبندي به اعتقادات مذهبي چگونه ارزيابي مي کنيد؟

 

5. ويژگي اخلاقي حاکم بر خانواده ي شما چيست؟ (خانواده اي آرام، صبور، کاملاً رسمي، مقيد به رعايت اصولي خاص، مهمان نواز، مؤدب و خونگرم و...)

 

6. مراسم شادي و عزا در خانواده شما به چه طريق برگزار مي شود، آيا رسوم خاصي داريد که به آن ها پايبند باشيد؟

 

7. چقدر مهمان نوازيد و به معاشرت و رفت و آمد با ديگران تمايل داريد؟ خانواده تان چه طور؟

 

8. در معاشرت با ديگران آداب مهمان داري و پذيرايي شما چگونه است؟

 

9. خرافات در زندگي شما چه جايگاهي دارد؟

 

10. آيا در کل با فرهنگ خانواده خود همسو هستيد يا خير؟

 

بعد سلامتي

 

1. آيا بيماري خاص روحي يا جسمي داريد؟ در صورت داشتن، آيا درمان پذير است؟

 

2. چقدر در مورد بيماري خود اطلاعات داريد؟

 

3. در صورت داشتن بيماري مزمن، با آن کنار آمده ايد؟

 

4. آيا بيماري شما مانعي براي ازدواج محسوب مي شود يا خير؟ نظر پزشک در اين مورد چيست؟

 

بعد خصلت هاي شخصيتي (درون گرا، برون گرا)

 

1. آيا حضور در جمع و برقراري ارتباطات اجتماعي شما را خرسند مي کند؟

 

2. آيا توانايي و تمايل داريد که افکار و احساسات تان را به راحتي بيان کنيد؟

 

اگر بيشتر دوست داريد تنها باشيد، تمايل به حضور در بين افراد را نداريد، از حضور و اظهار نظر در ميان جمع معذبيد و مسائلي از اين دست، اين نشان مي دهد که شما فردي درونگرا هستيد و اگر از حضورتان در ميان اجتماع احساس خوبي داريد، توانايي و علاقه صحبت در حضور ديگران را داريد و در ابراز احساسات مشکلي نداريد اين نشان مي دهد که شما برون گرا هستيد.

 

بعد خانواده

 

1. اعضاي خانواده شما چند نفرند؟ خلقيّات خاص هر کدام چيست؟

 

2. فوت پدر و مادر يا طلاق آن ها (در صورت وقوع) چه تأثيري روي شما داشته است؟ و براي بهبود اوضاع آيا اقدامي کرده ايد؟

 

3. آيا خانواده شما با اعتياد يا انواع بزه مواجه بوده است؟ واکنش شما و ديگر اعضا در اين باره چگونه بوده است؟

اولين قدم ازدواج چيست؟

 

بعد اقتصادي

 

1. شاخصه هاي رفاه اقتصادي براي شما و خانواده تان چگونه تعريف مي شود؟

 

2. آيا فعاليت هاي اقتصادي داريد؟

 

3. چقدر مقيد به رزق حلال، پرداخت خمس و زکات مال، برکت رزق، انفاق، صدقه و... هستيد؟

 

4. آيا با پس انداز کردن موافقيد؟ آيا پس اندازي داريد؟

 

5. تعريف شما از صرفه جويي و ولخرجي چيست؟ خودتان صرفه جوييد يا ولخرج؟

 

6. اگر در وضعيت اقتصادي بالايي قرار داريد آيا در خود قدرت تطبيق با شرايط مالي متوسط يا پايين را مي بينيد؟

 

اگر با کم شدن رفاه اقتصادي تان حس مي کنيد آرامش خود را از دست مي دهيد، خوب است بدانيد که مسائل اقتصادي براي شما اهميّت ويژه اي دارد.

 

بعد اجتماعي

 

1. چقدر با اجتماعات خارج از خانه در تعامليد؟

 

2. حضور يا عدم حضور در اجتماع چقدر براي شما اهميّت دارد؟

 

3. آيا در خود علاقه و توانايي مسؤوليت پذيري در گروه هاي اجتماعي را مي بينيد؟

 

بعد ظاهري

 

1. از نظر ظاهري و اندام در چه وضعيتي قرار داريد؟

 

2. ظاهري زيبا يا معمولي داريد؟ آرايش مي کنيد يا خير؟

 

خوب است بدانيد وضعيت ظاهري عنايت خداست و ما نقشي در انتخاب آن نداشته ايم. اگر داراي حسن صورت هستيد، مراقب باشيد مغرور نشويد، اين زيبايي پايدار نيست و اگر ظاهر جذابي نداريد حتماً خداوند صفات و ويژگي هاي مثبتي در شما قرار داده است، سعي کنيد آن ها را تقويت کنيد. داشتن سيرت زيبا مهم است نه صورت زيبا.(1)

 

3. چگونه پوششي را استفاده مي کنيد؟

 

4. آيا پوشش خود را متناسب با شرع و عرف عقلايي جامعه و... مي دانيد؟

 

5. نظرتان راجع به پوشش هاي مد روز چيست

 

6. به نظافت شخصي و آراستگي لباس چقدر اهميّت مي دهيد؟

 

7. به نظر شما آيا لباس معرف شخصيت فرد است؟

 

بعد سياسي

 

1. مسائل سياسي چقدر براي شما مهم است؟

 

2. آيا سياست با دين مرتبط است؟

 

3. اخبار کشور را دنبال مي کنيد يا نه؟

 

4. نظر شما راجع به رهبري جامعه چيست؟

 

5. آيا در راهپيمايي ها و انتخابات شرکت مي کنيد؟

 

6. شرکت در نماز جمعه چقدر براي شما اهميّت دارد؟

 

7. آيا عضو حزب يا گروه سياسي خاصي هستيد؟

 

8. اگر کسي در مقابل نظرات سياسي شما جبهه گيري کند واکنش شما چيست؟

 

بعد سليقه

 

1. تفريحات شما چيست؟

 

2. در اوقات فراغت چه کارهايي انجام مي دهيد که از انجام آن ها لذّت مي بريد؟

 

3. از ميان تفريحات و سرگرمي هايي که عموم مردم انجام مي دهند، چه تفريحي شما را آزار مي دهد؟ چه نوع سرگرمي هايي را دور از شأن خود مي دانيد؟

 

4. آيا در مورد نوع تغذيه، مسائل هنري (علاقه به رنگ خاص، موسيقي خاص و...) سليقه مشخصي داريد؟

بعد استعداد تحصيلي

 

1. مدرک تحصيلي شما چيست؟

 

2. آيا از رشته اي که در ان درس خوانده ايد راضي هستيد؟

 

3. برنامه علمي آينده تان چيست؟ آيا قصد ادامه تحصيل داريد؟

 

4. سطح قوت و توان تحصيلي تان را در چه حد مي دانيد؟

 

5. آيا با توجه به استعداد و قوت تحصيلي تان، براي خود، آينده علمي، اقتصادي و... خاصي را پيش بيني کرده ايد؟

 

بعد هوشي

 

سطح هوش خود را چگونه ارزيابي مي کنيد؟ ميزان پذيرش و يادگيري شما در فهم و درک مطالب چقدر است؟

 

آيا مطالب و موضوعات را به سهولت فرا مي گيريد يا به سختي؟

 

توافق با والدين

 

- بهتر است اقدام به ازدواج همراه با توافق نسبي با والدين باشد، تا از ايجاد مشکلات در آينده جلوگيري شود.

 

- اغلب ازدواج هاي بدون توافق با والدين از ابتدا دچار استرس و مشکل و معضل مي شود.

 

- اگر احساس مي کنيد که زمان ازدواج شما فرا رسيده است اما خانواده چنين اعتقادي ندارند با صبر و حوصله و بياني نرم و منطقي دلايل خود را جهت ازدواج براي آن ها شرح دهيد تا نگران خام و احساساتي بودن تصميم شما نباشند و در هر حال بدون توافق با آنان از اقدام خودسرانه بپرهيزيد.

 

- اگر والدين تان دلايل شما را نمي پذيرند و به مخالفت خود ادامه مي دهند، مي توانيد از يکي از بزرگان فاميل يا آشنايان که مورد اعتماد و احترام شما و خانواده تان است کمک بگيريد.

 

- بدانيد که اگر دست به ازدواج بدون توافق با والدين تان بزنيد حمايت آن ها را نيز از دست خواهيد داد.

 

برگرفته از مجموعه کتاب‌هاي آيينه و شمعدان